تحلیل

رفتار و رویکرد این روزهای علی خامنه‌ای به طرز شگفت‌انگیزی به قهرمان متوهم رمان «دن کیشوت»، اثر سروانتس شبیه است. خامنه‌ای که علی‌رغم شکست‌های پی‌درپی همچنان توهم پیروزی دارد، شبیه دن‌کیشوت است که خود را شوالیه‌‌ای شکست‌ناپذیر می‌بیند و حتی کوه‌ها و درخت‌ها را هم دشمن تصور می‌کند.

جمعه، سپاه تهران بزرگ قرار است رزمایشی با حضور ۱۱۰ هزار بسیجی برگزار کند. این مانور، به گفته سخنگوی سپاه پاسداران، با هدف آماده‌سازی برای مقابله با هر گونه تهدید احتمالی علیه پایتخت طراحی شده است. تهران با چه تهدیدی مواجه است که چنین رزمایشی با این حجم از نیروها باید برگزار شود؟

امانوئل مکرون، رییس‌جمهوری فرانسه، در یکی از تندترین اظهارات خود علیه جمهوری اسلامی، خواستار همکاری با ایالات متحده برای مقابله با برنامه‌های هسته‌ای، موشکی و سیاست‌های منطقه‌ای حکومت ایران شد.

رهبر جمهوری اسلامی نگران است که پس از تحولات سوریه و از دست رفتن این کشور به‌عنوان یک پایگاه استراتژیک، عراق نیز از نفوذ حکومت ایران خارج شود.

در فاصله ۱۵ روز مانده به آغاز دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، پرسش اصلی در تهران و واشنگتن این است که آیا روابط ایران و آمریکا به سمت جنگ پیش خواهد رفت یا توافق؟ این موضوع هم‌اکنون به یکی از بحث‌برانگیزترین مسائل در هر دو کشور تبدیل شده است

طی کمتر از یک ماه گذشته، علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، برای سومین بار به حکومت جدید سوریه حمله کرد. پس از سقوط بشار اسد، جمهوری اسلامی تنها کشوری در خاورمیانه بوده که نسبت به این تحول سیاسی واکنشی منفی نشان داده است.

علی خامنه‌ای، خطر بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید را جدی گرفته است. رهبر جمهوری اسلامی، نگران است که طوفان حاصل از بازگشت ترامپ، عمارت کهنه و پرشکاف جمهوری اسلامی را ویران کند و منجر به سقوط نظام شود.

قاسم سلیمانی پنج سال پیش با دستور مستقیم دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری وقت ایالات متحده کشته شد. این حادثه نقطه عطفی در تحولات خاورمیانه بود که زنجیره‌ای از شکست‌های جمهوری اسلامی ایران را به همراه داشت و نشان داد که حذف یک فرد چگونه می‌تواند بر یک نظام و حتی یک منطقه تأثیرگذار باشد.

این روزها بیت رهبری و سپاه از احتمال وقوع دوباره اعتراضات مردمی و ضد حکومتی نگران‌اند. رهبر جمهوری اسلامی و فرماندهان سپاه اعلام می‌کنند دشمن به دنبال شعله‌ور کردن اعتراضات در ایران است، اما نظام آمادگی کامل برای مقابله با آنچه از دید آن‌ها «اغتشاش» و «فتنه» نامیده می‌شود، دارد.

رجزخوانی فرماندهان نظامی اسرائیل و جمهوری اسلامی علیه یکدیگر در حال افزایش است؛ نشانه‌ای از نزدیک شدن این دو طرف به درگیری‌های نظامی شدیدتر.

روزبه‌روز صداهای بیشتری علیه علی خامنه‌ای و جمهوری اسلامی شنیده می‌شود.

امروز در خاورمیانه شاهد دوره‌ای از شکست‌ها و عقب‌نشینی‌های بزرگ جمهوری اسلامی هستیم. سنگرها و خاکریزهای این نظام در منطقه یکی پس از دیگری در حال فروریختن و سقوط است.

نامه‌ای از شرکت پالایش و پخش به پمپ بنزین‌ها نشان می‌دهد جمهوری اسلامی تصمیم گرفته است قیمت بنزین را در تعطیلات عید افزایش دهد، اما نگرانی از پیامدهای این تصمیم نظام را در وضعیت دشواری قرار داده است.

انکار واقعیت‌های موجود در منطقه، روح اصلی سخنان علی خامنه‌ای در روز یکشنبه بود. رهبر جمهوری اسلامی در سخنرانی خود، مخالفت صریح‌اش را با حکومت جدید سوریه اعلام کرد و از ضرورت سرنگونی آن سخن گفت و نوید تشکیل گروهی برای مبارزه با دولت دمشق را داد.

در سال‌های گذشته، سرنگونی جمهوری اسلامی به‌عنوان یک امکان واقعی چندان جدی تلقی نمی‌شد و بیشتر به‌عنوان یک احتمال دور از دسترس مطرح بود اما این روزها، بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان در داخل و خارج به طور جدی‌تری درباره آن صحبت می‌کنند و ابعادش را مورد بررسی قرار می‌دهند.

علی خامنه‌ای سوریه را «خط مقدم مقاومت» می‌نامید، خط مقدمی که آن همه پول و خون به پایش ریخته شد اما ده روزه فرو ریخت.

مشاور دونالد ترامپ در امور خاورمیانه اعلام کرده است که رییس‌جمهوری جدید آمریکا سه اولویت اصلی در قبال جمهوری اسلامی ایران دارد:

مسعود پزشکیان، ريیس‌جمهور ایران، که در روزهای اخیر بارها از بن‌بست در تامین گاز، برق، و بنزین، و همچنین خالی بودن خزانه دولت سخن گفته، نسبت به احتمال سقوط نظام جمهوری اسلامی در پی مشکلات اقتصادی و فشارهای خارجی بر اقتصاد کشور هشدار داده است.

جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر با ترکیبی از دست‌کم هفت بحران داخلی و بین‌المللی مواجه است که موجب شکل‌گیری یک «ابر‌بحران» برای این نظام و رهبری آن شده است.

هفته آینده قانون جدید تحمیل حجاب اجباری ابلاغ و اجرا خواهد شد. همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد، با روی کار آمدن مسعود پزشکیان هم تغییر خاصی در سیاست‌های اصلی جمهوری اسلامی ایجاد نشد.

با سقوط شهر حلب به دست مخالفان اسلام‌گرای حکومت بشار اسد، وضعیت بحرانی برای دولت سوریه و مهم‌تر از آن برای جمهوری اسلامی ایران شکل گرفته است.

مخالفان رهبری مجتبی خامنه‌ای به‌عنوان جانشین پدرش به‌تدریج از صحنه قدرت حذف می‌شوند و با برکناری از سمت‌های کلیدی مواجه می‌گردند.

جنگ ۱۴ ماهه میان اسرائیل و حزب‌الله نه‌تنها به اهداف اعلامی حزب‌الله دست نیافت، بلکه به دلایل متعددی شکست سنگینی برای این گروه و حامی اصلی آن، جمهوری اسلامی ایران، رقم زد.

قرار است معاونان وزیران امور خارجه ایران و سه کشور اروپایی (آلمان، فرانسه و بریتانیا) جمعه نهم آذر ۱۴۰۳ در ژنو دیدار کنند. با توجه به این که این نشست با عنوان «گفت‌وگو برای گفت‌وگو» توصیف شده، انتظار نمی‌رود از سوی شرکت‌کنندگان در مذاکره، از پیش دستور کار مشخصی ارائه شده باشد.

محمود علوی، وزیر پیشین اطلاعات جمهوری اسلامی، در اظهاراتی بی‌سابقه به شکست‌های اطلاعاتی متعدد جمهوری اسلامی در برابر اسرائیل اذعان کرده است. او به‌صراحت اعلام کرده که وزارت اطلاعات در شناسایی عوامل ترور دانشمندان هسته‌ای ناکام مانده و حتی نتوانسته روش انجام این ترورها را کشف کند.

جمهوری اسلامی اعلام آمادگی کرده تا مذاکرات هسته‌ای جدیدی را با اروپا آغاز کند. این در حالی است که سه کشور آلمان، فرانسه و بریتانیا، هفته گذشته در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، قطعنامه‌ای علیه برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی به تصویب رساندند.

اسرائیل در روزهای اخیر حملات سنگینی را علیه حزب‌الله لبنان انجام داده است. در یکی از این حملات، ساختمانی هشت‌طبقه در بیروت با استفاده از بمب‌های سنگرشکن کاملاً تخریب شد. هدف این عملیات، محمد حیدر، فرمانده بخش عملیاتی حزب‌الله بود.

پس از مرگ کیانوش سنجری و روایت‌های متناقض مرتبط با آن و سپس، کنش‌های اعتراضی حسین رونقی، برای چندمین بار شاهد موجی از تنش و اتهام‌زنی و رد و بدل شدن برچسب‌های بدون سند و مدرک میان مخالفان جمهوری اسلامی در خارج از کشور بودیم.

برخی در رسانه‌های غربی و حتی در داخل ایران باور دارند که اگر به جمهوری اسلامی امتیازات و مشوق‌های اقتصادی داده شود، می‌توان سر به راهش کرد و با آن به توافق رسید. این دیدگاه‌ها که غالبا از سوی حامیان سیاست مماشات با جمهوری اسلامی مطرح می‌شوند، واقعیت‌های موجود را نادیده می‌گیرند.

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در سخنرانی اخیر خود در پارلمان اسرائیل، برنامه‌های دولتش برای مقابله با جمهوری اسلامی ایران را تشریح کرده است. او در این سخنرانی به سه تهدید عمده از سوی جمهوری اسلامی اشاره کرده که به گفته وی، اسرائیل مصمم است با آن‌ها مقابله کند.

به نظر می‌رسد دولت قصد دارد قیمت بنزین را افزایش دهد اما به‌جای اعلام مستقیم، تلاش می‌کند این تصمیم را با عناوین و توجیهات مختلف مانند «بهینه‌سازی مصرف»، «اصلاح قیمت» و «عادلانه‌سازی یارانه‌ها» پنهان کند.

با بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، جمهوری اسلامی با سه سناریوی محتمل مواجه است. این سناریوها عبارتند از «تسلیم و پذیرش خواسته‌های ترامپ»، «مقاومت و تضعیف شدید در اثر فشارهای اقتصادی یا شکست در جنگ» و یا «سرنگونی در اثر فشارهای داخلی و خارجی».

ابوالحسن مهدوی، امام‌جمعه موقت اصفهان و عضو مجلس خبرگان، روز جمعه اعلام کرد که مجلس خبرگان رهبری سه نفر را برای جانشینی علی خامنه‌ای به ترتیب اولویت انتخاب کرده است اما اسامی این افراد محرمانه باقی مانده است.

در روزهای اخیر عباس عراقچی، وزیر امور خارجه و همچنین جواد ظریف معاون پزشکیان و خود مسعود پزشکیان به عنوان رییس جمهوری با ادبیات متفاوتی درباره لزوم تعامل با آمریکا یا دست کم کنترل و مدیریت تنش ها با آمریکا صحبت کرده‌اند.

علی خامنه‌ای نگران کشته شدن، مجتبی خامنه‌ای آماده رهبر شدن و مردم امیدوار به سرنگون شدن جمهوری اسلامی‌اند.

صدور حکم اعدام برای وریشه مرادی، زندانی سیاسی، توسط ابوالقاسم صلواتی، قاضی دادگاه انقلاب، بار دیگر موضوع اعدام مخالفان و نقش قضات بدنام دادگاه‌های انقلاب در این اعدام‌ها را به صدر اخبار کشاند.